Geen enkel onderdeel van de fiets wordt zo onderschat als de cranks. Wij zeggen soms gekscherend: ‘De lengte van het crankstel is belangrijker dan de maat van het frame’. Om hiermee duidelijk te maken wat een impact dit onderdeel heeft op de gehele fietsbeweging. Het is namelijk typisch een onderdeel waar bij de aankoop en verkoop van fietsen maar minimale aandacht voor is. Hierdoor zien wij veel wielrenners bij onze bikefits met een verkeerde maat crankstel.

De fietsbeweging hangt eigenlijk volledig samen met het ronddraaien van het crankstel. Het dient als hefboom om kracht over te brengen op de ketting, welke in zijn geval de cassette en daarmee het achterwiel in gang zet.

Veel voorkomende maten cranklengtes

In Nederland zijn de meest voorkomende maten 170mm, 172,5mm en 175mm. Grote kans dat uw fiets afgemonteerd is met een van deze cranklengtes. Een verschil tussen de kleinste (170mm) en grootste maat (175mm) van 5mm. In de omwenteling 1 cm. Erg weinig als je er over nadenkt…. Hiermee willen we korte mensen van bijvoorbeeld 155 cm goed laten fietsen, maar ook lange mensen van bijvoorbeeld 197 cm. Een verschil van 43 cm in lengte, en waarschijnlijk ook ruim 20 cm in binnenbeenlengte. De eerste persoon krijgt waarschijnlijk een Xs frame aangemeten en de tweede persoon een XL. Wat vele centimeters verschil inhoudt op alle mogelijke maten van het frame. Terwijl ik de meeste gevallen er hooguit 5 mm verschil zit in de cranklengte, best gek toch?
Waar het probleem in zit zijn niet de langere mensen van 180 cm +, daar is vaak wel één van deze drie maten geschikt voor omdat ze voldoende binnenbeenlengte hebben om deze maten crankstel rond te draaien zonder hun gewrichten of rug te overbelasten. Dit laatste is wel vaker het geval bij mensen onder de 180 cm.

Natuurkundig of biomechanisch

Van oudsher is in het wielrennen, of de fietsindustrie in zijn algemeen, het idee dat we een behoorlijk lange hefboom(crankstel) nodig hebben om veel kracht te kunnen genereren. Natuurkundig klopt dit principe natuurlijk ook, alleen biomechanisch ligt dit anders. Het is zelfs zo dat wanneer het crankstel te lang is er veel kracht verloren gaat doordat er pas later in de omwenteling kracht geleverd kan worden. Daarnaast liggen zoals net beschreven blessures door overbelasting op de loer. De meest voorkomende klachten die wij zien door te lange cranks zijn: knieklachten, ‘zwabberende’ benen, onderrug klachten, bovenrug en nek klachten.

Andere cranklengtes

Gelukkig zijn er wel kleinere maten cranks te krijgen, hetzij een stuk lastiger.
Als we het over HollowTech cranks (moderne cranks) hebben zijn sinds een paar jaar 160 mm en 165 mm cranks van Shimano steeds beter te verkrijgen. Eerst alleen als je ze uit Duitsland of Engeland haalde, maar inmiddels zijn ze ook in Nederland goed verkrijgbaar. Sram verkoopt al jaren 167,5 mm cranks, deze moet je vaak nog wel uit het buitenland laten komen.
Voor ouderwetse trapassen is het een stukje makkelijker. Daar verkoopt bijvoorbeeld Miche diverse maten onder de 170 mm. Maar niet veel mensen fietsen nog met deze technologie uit het verleden rond.
In Japan worden diverse merken Hollowtech cranks gemaakt in alle maten tussen de 120 mm en 170 mm, al moet je wel Japans spreken of beschikken over een tolk om deze te kunnen bestellen.
Dit bovenstaande geeft aan dat het niet heel gemakkelijk is om aan kortere cranklengtes te komen.

Het belang van een correcte lengte crankstel

Hierboven heeft u al een aantal redenen kunnen lezen waarom het belangrijk is met een goede cranklengte in de rondte te rijden. Zelfs 2,5 mm korter kan soms veel verlichting geven in de gewrichten of spieren. Een crank is namelijk ook niet aan te passen, de maat moet dus goed zijn. Een frame kan ‘aangepast’ worden door het stand van het zadel of stuur te wijzigen. Waardoor we soms frames die een maat te groot of te klein zijn toch nog passend kunnen maken.
Daarnaast zet het crankstel de fietsbeweging in gang en is alles wat daarna komt in de fietspositie in samenhang met deze beweging. Heel vaak kan een aanpassing van een crankstel naar een andere lengte in combinatie met een goede afstelling uw klachten op de fiets wegnemen en hiermee het fietsplezier vergroten!

Onze richtlijnen

Hieronder vindt u 2 tabellen met richtlijnen voor de lengte van het crankstel per centimeters binnenbeenlengte. De 1e tabel geeft onze richtlijnen weer voor volwassen fietsers, de 2e tabel geeft onze richtlijnen voor jeugdrenners tot en met 16 jaar weer. Let op: In diverse gevallen wijken we met ons advies af van deze richtlijnen. Bijvoorbeeld door beperkte flexibiliteit, oude of huidige blessures, leeftijd, buikvet, etc.

Wij helpen u graag verder. Kom langs voor een advies bikefit of een complete bikefit om zeker te weten wat de geschikte maat is voor u!

Tabel vanaf 17 jaaroud
Binnenbeenlengte in cm	Cranklengte in mm
59-60-61	152,5
62-63-64	155
65-66-67	157,5
68-69-70	160
71-72-73	162,5
74-75-76	165
77-78-79	167,5
80-81-82-83	170
84-85-86-87	172,5
88-89-90-91- enzovoort	175

Tabel t/m 16 jaar oud
Binnenbeenlengte in cm	Cranklengte in mm
50-51-52	120
53-54-55	125
56-57-58	130
59-60-61	135
62-63-64	140
65-66-67	145
68-69-70	150
71-72-73	155
74-75-76	160
77-78-79	165
80-81-82	167,5
83-84-85	170
86-87-88	172,5